13 فروردین، روز طبیعت - پروین آبی
حالا دیگر اکثر خانوادههای ایرانی که گرفتار کارهای روزانه شده اند تنها سالی یک بار به طبیعت میروند که اگر آن هم نبود تا به حال طبیعت را فراموش کرده بودند. هر خانواده ای از روز قبل، بساط غذا و چای را آماده میکند و صبح به راه میافتد. در عین حال، جمعیت تهران آنقدر زیاد شده است که مردم گاهی در کنار اتوبانها و زیر سایه تک درختی مینشینند و سیزده را در میکنند و پارکها و اطراف رودخانهها نصیب خانوادههای سحرخیزتر میشود.
تاریخچه سیزدهبهدر
بسیاری پیشینه جشن نوروز را از زمان جمشیدجم میدانند. درباره سیزدهبه در هم روایت است که جمشید جم، روز سیزده نوروز را در صحرای سبز و خرم، بر پا میکرد و چند سال متوالی این کار را انجام میداد و در نتیجهاین مراسم در ایران زمین به صورت سنت و آیین درآمد و ما نیز هر ساله در روز سیزده فروردین، طبق همین سنت به سبزترین و باطراوتترین محیط اطراف محل زندگیمان میرویم و یک روز را بدون دغدغه فکری در طبیعت میگذرانیم.
البته مراسم مشابهی در کتیبههای سومری و بابلی وجود دارد. این آیینهای سال نو در سومر با نام «موگ» و در بابل با نام « آکیتو» دوازده روز به درازا میکشیده و در روز سیزدهم جشنی در آغوش طبیعت برگزار میشده است و به این ترتیب تصور میشود که سیزدهبهدر دارای سابقهای دست کم چهار هزار ساله است.
سیزدهبهدر قدیم یا جدید؟
شیوههای برگزاری مراسم و آداب روز سیزدهبهدر در قدیم بسیار متفاوت و گسترده بود. سیزدهم فروردین تیشتر روز نامیده میشد و آغاز نیمسال دوم زراعی بود و مردمان ایرانی برای نیایش و گرامیداشت تیشتر، ایزد بارانآور و نویدبخش سالی نیک به کشتزارها و مزارع خود میرفتند و در زمین تازه روییده و سرسبز و آکنده از انبوه گل و گیاهان صحرایی به شادی و ترانه سرایی و پایکوبی میپرداختند و از گردآوری سبزههای صحرایی و پختن آش و خوراکیهای ویژه مانند کاهو و سکنجبین غافل نمیشدند اما گذشت زمان این رسم قدیمی را به یک گردش خانوادگی تبدیل کرد که در آن هیچ خبری از آداب و رسوم قدیمی نیست و حالا دیگر خوردن جوجه کباب و چیپس و پفک جای خود را به دمپختک و نخودچی و کشمش داده است.
یک گردش خانوادگی
کمتر خانوادهای را سراغ دارید که برای سیزدهبهدر از قبل برنامهای نداشته باشد. اکثر خانوادهها به همراه بستگان و دوستان چند روز قبل از سیزدهم فروردین ماه دور هم جمع میشوند و برنامه سیزدهبهدر را میچینند. گروهی دوست دارند این گردش خانوادگی را به بیرون از شهر ببرند اما عدهای دیگر ترجیح میدهند ترافیک و مسافت کمتری را طی کنند و به همین دلیل نزدیکترین پارک به محل زندگی خود را انتخاب میکنند تا ساعاتی را فارغ از مشکلات زندگی به تفریح بگذارنند. بسیاری از روانشناسان معتقدند که همین یک روز هم تاثیر بسیار مثبتی بر سلامت روان افراد دارد و در تقویت روحیه افراد بسیار موثر است.
برنامهریزی، گام اول
حتما از شب قبل برنامهریزی کنید و مکان مورد نظرتان را انتخاب نمایید زیرا اگر قصد رفتن به خارج از شهر را داشته باشید باید سحرخیز شوید و زودتر از خانه بیرون بروید تا هم در ترافیک نمانید و هم جای خوبی نصیبتان شود و حتی اندکی تاخیر به ضررتان تمام میشود و همه برنامههایتان نقش برآب میشود.
جعبه کمکهای اولیه
بسیاری از خانوادهها فکر میکنند همراه داشتن جعبه کمکهای اولیه فقط در سفرهای چند روزه لازم است اما واقعا این طور نیست زیرا روز سیزدهبهدر تنها روزی است که همه فقط به فکر خوشگذرانی هستند و شرط احتیاط را رعایت نمیکنند و طبق آمار درصد بالایی از آسیبهای فیزیکی در همین روز اتفاق میافتد. از طرف دیگر برای اینکه برای خانوادههایی که اطراف شما نشستهاند مزاحمت ایجاد نکنید حتما وسایلی را که به آنها نیاز دارید (کبریت، آبجوش، گاز پیکنیک و...) همراه داشته باشید.
با بیاحتیاطی سیزدهبهدر را خراب نکنید
هر چند امروزه مردم بیشتر به همان رسم باستانی، به کباب کردن گوشت گوسفند در روز سیزدهبهدر تمایل دارند تا طبخ آشرشته و دمپختک اما باید این نکته را نیز مدنظر قرار دهید که با توجه به بیاحتیاطی بسیاری از خانوادهها در استفاده از آتش در جنگلها، هر ساله آتشسوزیهای کوچک و حتی بزرگی در برخی نقاط جنگلی رخ میدهد و موجب تخریب محیطزیست میشود. چند سالی است که در بسیاری از مراکز تفریحی، منقل کبابپزی (باربکیو) نصب شده است و خانوادهها میتوانند از آنها استفاده کنند اما اگر هم چنین چیزی در دسترس نبود باید یک منقل کوچک همراه داشته باشید و حتیالامکان از جمع کردن هیزم و تهیه آتش خودداری کنید اما اگر مجبور به این کار شدید حتما قبل از ترک محل از خاموش شدن آتش مطمئن شوید.
لطفا آشغال نریزید
سیزدهبهدر روز طبیعت است اما گر روز چهاردهم فروردین سری به پارکها و یا فضاهای سبز اطراف شهرها بزنید، متوجه میشوید که روز سیزدهم فروردین هر روزی میتواند باشد به جز روز طبیعت. افرادی که از صبح زود از خانهها بیرون آمدهاند آنقدر زباله و آشغال در طبیعت به جای گذاشتهاند که واقعا باورکردنی نیست. به ویژه زبالههای پلاستیکی و غیرقابل بازیافت که تا مدتها در محیط زیست میمانند. اگر هر خانوادهای زبالههای خود را در کیسه زباله بزرگی جمعآوری کند و در سطلهای زباله تعبیه شده توسط شهرداری بریزد، مطمئنا هیچ زبالهای در فضاهای سبز دیده نخواهد شد و کارگران زحمتکش شهرداری به دلیل غفلت ما آزار نخواهند دید.
ترافیک، تصادف، سیزدهبهدر!
شاید باورتان نشود اما آمار تصادفات روز سیزدهبهدر یکی از مهمترین و تاسفبارترین آمارهای تصادفات در طول سال است. به همین دلیل باید خیلی مراقب باشید و حتما احتیاط کنید و در زود رسیدن عجله نکنید و اگر میخواهید زود به مقصد برسید، کمی زودتر از خواب بیدار شوید و آرام و بدون عجله رانندگی کنید واز طبیعت اطراف لذت ببرید. در عین حال، اگر کنار رودخانه و دریا هستید، مراقب کودکانتان باشید و چشم از آنها برندارید تا اتفاق ناگواری رخ ندهد البته این موضوع برای خودتان هم حایز اهمیت است زیرا هر سال بعد از سیزدهبهدر شاهد اخباری مبنی بر غرق شدن هموطنانمان بر اثر بیاحتیاطی هستیم.
منبع : سلامت